Weide

Weidegrassen voor paarden moeten, in tegenstelling tot weides die gewoon worden gemaaid, tegen afbijten kunnen en tredvast zijn. Aan de andere kant moeten deze grassen ook onder minder gunstige omstandigheden, zoals bij droogte of bij een tekort aan voedingsstoffen, eetbaar zijn en zeker geen giftige stoffen aanmaken. Dit maakt de raaigrassen, de beemdlangbloem en het rietzwenkgras minder geschikt voor de weide. Hoewel deze grassen bijzonder energierijk zijn, kunnen ze ook eerder giftig worden. 

Endofyten zijn uiterst giftig. Neem dus geen enkel risico. De grootste hoeveelheid gif is te vinden in de graslichamen op grondniveau. Daarnaast vind je het ook in delen van de grasbloemen. Sommige paarden hebben moeite om hun lijf zelf te ontgiften. Houd deze paarden goed in de gaten. Wanneer zij vergiftigingssymptomen tonen, is het verstandig alle paarden uit de weide te halen. Vergiftigingssymptomen zijn diarree, dikke benen en kreupelheid, van kroonrandzwelling tot hoefbevangenheid. Ook overmatig kwijlen, langdurige dracht en vermagering kunnen het gevolg zijn van schimmels in de weide.

Het is voldoende om alleen zogenaamd endofytenvrij zaad te kopen. De schimmelsymbionten worden namelijk door graanbladluizen op het gras overgebracht. Bij inheemse wildgraszaad schuilt dat gevaar (nog) niet, door de grote genetische diversiteit van de grassoorten krijgen schimmels geen kans.

Bij een goed onderhouden weide is nazaaien opnieuw inzaaien volkomen overbodig. Als de wei daarentegen (te) intensief wordt gebruikt, moeten de gaten worden opgevuld. Het gras moet de kans krijgen zichzelf uit te zaaien. Als er voorheen ongeschikte grassen werden gezaaid, zul je deze grassoorten uit de weide moeten verdringen, of de hele weide opnieuw moeten inzaaien.

De schommelingen in de hoeveelheid fructaan treden op door weersveranderingen en de ontwikkeling van het gras. Ook (over)bemesting leidt tot verhoging van het energiegehalte van het gras. Door de weide niet alleen beschikbaar te stellen voor paarden, maar door ook koeien te laten grazen, worden de energierijke grassen op een natuurlijke manier uit de weide verwijderd.

Ideaal is een weide met een diversiteit van inheemse (wilde)grassen en kruiden die optimaal zijn aangepast aan hun groeiplaats. Soortrijke groenstroken zijn elastisch. Dat betekent dat het individuele gedrag van aparte grassen geen gevolgen heeft voor de weidedieren. Om deze gezonde voedingsbasis te behouden, is een opschoning van de weides met desnoods aanvullende verzorging, van het grootste belang. 

Een paardenweide heeft het niet makkelijk. De hele dag lopen, rennen en rollen er vierhoevers door het gras en worden grasstengels genadeloos tot op de wortel opgegeten. De hoeveelheid onkruid en giftige planten in de weide toont aan hoe goed een weide wordt verzorgd. Als er te weinig paarden in een weide staan, worden alleen de lekkere grassen gegeten. Het gevolg hiervan is dat planten zoals distels, rode klaver, ruwe smele en de stompbladerige zuring zich ongehinderd kunnen vermeerderen. Een ongewenste situatie. Want wist je dat bijvoorbeeld zuring in zeer grote hoeveelheden kan leiden tot slijmvliesirritatie in het maagdarmstelsel. Het gebeurt regelmatig dat er teveel paarden in veel te kleine weides staan. Daardoor ontstaan steeds grotere toiletplekken en raakt het bruikbare weidegedeelte steeds meer beperkt. Het gras raakt verstikt en door het lopen van de paarden ontstaan vaste paden in de weide. Dan wordt het tijd voor tredvaste grassen en planten. Grote hoeveelheden brede weegbree, paardenbloem, madeliefjes en witte klaver zijn typische kenmerken van overbeweiding. Vooral witte klaver leidt, vanwege zijn hoge eitwitaandeel en lage, ruwe vezelgehalte, tot diarree wanneer een paar hier teveel van eet. Om dit te voorkomen, kun je het best per paard op 0,5 hectare weiland rekenen, afhankelijk van de conditie van de wei en de tijd dat de paarden er dagelijks op verblijven. Hoe minder voer in de wei, hoe groter het risico dat paarden planten eten die ze anders zouden vermijden. En daarvan zijn helaas maar al te vaak kleine hoeveelheden dodelijk. Planten beschermen zichzelf met stekels of doornen of door stoffen aan te maken die bij aanraking van de huid irriteren. Etherische oliën behoren tot de belangrijkste afweerstoffen van een plant en kunnen de huid irriteren, maar ze veroorzaken ook allergieën. Alkaloïdes zijn bijzonder gevaarlijk voor mens en dier. De vruchten van sommige alkaloïde planten zijn heel lekker, zoals bijvoorbeeld de wolfskers. Andere planten zijn vers misschien helemaal niet lekker, maar als ze gedroogd zijn, verliezen ze hun typische onaangename smaak, waardoor het paard niet beseft dat hij iets giftigs eet. Ook glycosiden behoren tot de gevaarlijkste plantengiften. Zij blokkeren onder ander de ademhaling of veroorzaken storingen in de hartactiviteit. Toxische vetzuren en zogenaamde saponiden beschadigen niet alleen het celmembraan van het paard, maar ook die van de mens. Bij paarden zijn vergiftigingen uiterst gevaarlijk, omdat zij niet kunnen braken. Soms kun je de symptomen al binnen enkele minuten zien, maar soms ook pas na maanden. Giftige stoffen kunnen tot uiterlijke veranderingen leiden aan neus en mond. Als een paard onrustig is, sterk zweet of een verstoord bewegingspatroon vertoond, dan kan dit het gevolg zijn van een vergiftiging. Andere symptomen zijn een te hoog of juist te laag hartritme. Het paard kan ook een verstopping hebben, met diarree of koliekkrampen. Bel in zo'n geval direct de dierenarts. Tot hij er is, mag het paard geen gifstoffen meer tot zich nemen en kan hij het best in een koele box worden gezet. Teveel beweging zorgt ervoor dat het gif zich sneller door het lichaam verspreidt. Het paard mag wel drinken maar niet eten. Een beetje druivensuiker in het water zal het paard motiveren om te drinken. Een ander belangrijke eerste hulpmaatregel is het toedienen van Norit voor dieren. Dit wordt opgelost in het drinkwater en met behulp van een spuit in de mond gespoten. De houtskool bindt het gif, zodat het niet kan worden opgenomen. Het egaliseren van de weide in het voorjaar is de eerste noodzakelijke handeling. Schade door paardenhoeven en oneffenheden worden daarmee teniet gedaan. De weide wordt gelucht door het uitkammen van afgestorven gras. Aansluitend kun je de weide het best walsen. Dit zorgt ervoor dat de bodem zich sluit en het verhoogt de draagkracht van de graszode.

Maak jouw eigen website met JouwWeb