Wanneer ruiters en manegehouders zich bewust zijn van de risico's van paardrijden, kan dit onaangename verrassingen achteraf worden voorkomen.

Is de ruiter zelf eigenaar van het paard? Dan is de schade bij een valpartij of ander ongeluk voor eigen rekening. Paardenbezitters zijn aansprakelijk voor de schade die hun paard veroorzaakt (artikel 6:179 Burgerlijk Wetboek).

Een ander verhaal wordt het als de ruiter alleen les heeft bij een manege en het paard of de pony waarop hij rijdt niet van hem is, maar van de manege zelf. De manege is dan aansprakelijk voor schade die het paard veroorzaakt. Is de manege geen eigenaar, maar gebruikt het de paarden of pony's wel voor les? Ook dan geldt de zogenaamde risicoaansprakelijkheid voor de manege, blijkt uit verschillende uitspraken van de rechter.

Het valt niet mee om in de praktijk aan te tonen dat de schuld niet alleen bij het paard lag. Ook schade ontstaat door achterstallig onderhoud van de manege kan een derde aansprakelijk zijn.

Vooral maneges willen de aansprakelijkheid voor schade en valpartijen graag uitsluiten. Vaak nemen ze dit ook op in de lesvoorwaarden (exoneratiebeding). Bij de rechter houdt dit echter niet altijd stand, zeker niet als het om een situatie met een particulier gaat. De rechter vindt het dan onredelijk om de aansprakelijkheid helemaal af de schuiven. Wel mogen manegehouders de aansprakelijkheid beperken. Daarnaast heeft de ruiter natuurlijk eigen verantwoordelijkheid. Komt de schade door eigen schuld? Dan komt dat ook voor eigen risico.