Zintuigen
De zintuigen die het paard kent zijn:
- De reuk
- Het gehoor
- Het gevoel (tast, pijn en vibratie)
- De smaak
- Het gezicht
Aangezien de ogen ver uit elkaar staan, kan het paard letterlijk tegelijkertijd vrijwel alle kanten op kijken
Paardenogen bezitten een scala van expressiemogelijkheden, variërend van verbazing en argwaan tot angst, agressie, moed, blijdschap en tevredenheid. Ook kun je aan de ogen zien of het paard gezond is; bij een ziek dier zijn ze namelijk halfgesloten en mat
Het gezicht is bij het paard minder ontwikkeld dan het gehoor. Door de plaatsing van de ogen kan het paard met recht gericht hoofd de gehele horizon waarnemen. De ogen kunnen hierbij onafhankelijk van elkaar bewogen worden, zodat het bijvoorbeeld met het ene oog vooruit kan zien en met de andere opzij
Wat ziet het paard?
- Paarden geven informatie door van het ene oog naar het andere
- Paarden zien een grijs-gele, onscherpe wereld. Groen en oranje wordt geel en rood wordt groen/grijs. Blauw blijft blauw
- Detailzicht is niet zo goed als van een mens. Wat een mens op 40 meter scherp kan zien, dat kan een paard op net 20 meter scherp zien
- Nachtzicht is veel beter dan van de mens. Het duurt wel langer voor de open zich kunnen aanpassen aan verschil licht/donker
Paarden horen uitstekend. Veruit beter dan de mens. Paardenoren zijn ook voortdurend in beweging en nemen elke toon waar
Aan de oren zie je duidelijk of het paard geïnteresseerd, blij, verveeld, onwillig, geïrriteerd, angstig of agressief is
Dankzij hun verfijnde gehoor leren paarden snel; ze horen aan je stem of je ze looft of berispt, commandeert of waarschuwt
Voor het opvangen van het geluid is de grote beweeglijke oorschelp een belangrijk hulpmiddel. Elk geluid heeft voor het paard een betekenis en het is bij het spreken, niet het woord maar vooral de toon waarop iets gezegd wordt die voor het paard van belang is. Die toon kan kalmerend en geruststellend zijn of angstaanjagend
Paarden hebben een uitgesproken reukzin. Dankzij de grote neusgaten kunnen ze veel geuren tegelijkertijd waarnemen. Ze merken bijvoorbeeld aan de reuk of een mens bang is. Hun afkeer voor onaangename geurtjes drukken ze uit door snuvien, briesen en een stap naar achteren doen
Onbekende soortgenoten worden eerst eens goed besnuffeld en de vrees voor vreemde voorwerpen verdwijnt pas nadat eraan is geroken
Paarden nemen geen slecht gras. Doorgaans moeten ze niets hebben van grof, vervuild of kwalitatief minderwaardig gras. Suiker en andere lekkernijen zijn paarden onbekend; als je ze de smaak niet 'aanleert' zullen ze 'snoep' weigeren
De ontwikkeling van de smaakt verschilt sterk per paard en is afhankelijk van de individuele instelling. Het nuttigen van bijvoorbeeld taxus, nachtschade, acacia en Jacobskruiskruid kan zelfs dodelijk zijn. Ongemerkt kunnen dieren dan het giftige Jacobskruiskruid binnen krijgen. Het gif verlaat het lichaam binnen 24 tot 48 uur voornamelijk via de nieren, maar het kan ook via melk en de longen (denk daarbij aan bijv. alcohollucht.) De lever is dan al beschadigd en wordt bij elke volgende opname van het gif verder beschadigd. Als 3-7% van het lichaamsgewicht aan planten is opgenomen sterft het dier onherroepelijk
Paarden zijn gevoelige dieren. Ze reageren zeer fel op pijn. Paarden verkennen vreemde objecten overigens eerst met de lippen
Het gevoel openbaart zich als tastzin, pijnzin en vibratiezin. Tastzin is het aanvoelen door de huid van een aanraking. Een lichte aanraking (een vlieg bijvoorbeeld) roept reeds een reactie op: beweging van de huid. De lippen van het paard hebben een belangrijke functie als tastorgaan, vreemde voorwerpen worden niet alleen beroken maar ook met de bovenlip betast. Pijn is een gevoel van onbehagen dat gebonden is aan een plaats en dat de aandacht dermate kan binden dat op andere gevallen niet gelet wordt. De vibratiezin stelt het paard in staat zeer lichte trillingen van de bodem aan te voelen
De sfeer is voor een paard van groot belang. Een nerveuze, bange ruiter draagt zijn gevoelens net zo over op het dier als een moedige rijder die in staat is een angstig paard zelfverzekerder te maken
Ook een nieuwe omgeving of vreemde mensen hebben invloed op paarden. Wanneer ze zich niet op hun gemak voelen, tonen ze dat door op hol te slaan, door zweten, rondrennen in de box, hinniken of totale verstarring
We weten dat paarden reageren op prikkels van buitenaf. Deze prikkels worden opgevangen door de zintuigen. Vanaf daar worden ze via de zenuwbanen naar de hersenen geleid. Hier worden ze omgezet in waarnemingen
Maak jouw eigen website met JouwWeb