De paardenrug nader bekeken

De rug brengt de krachten van de paardenbenen over op het lichaam. Hoofd en hals zijn bij het paard sterk ontwikkeld en zwaar en tenslotte rust op de paardenrug ook nog een meer of minder zware ruiter.

 

In de wervelkolom bevinden zich meer dan vierenvijftig verschillende botten, waaronder zeven halswervels, achttien borstwervels (waar de ribben aan vast zitten) en zes lendenwervels. Bij Arabieren en Engelse volbloedpaarden zien we vaak slechts vijf lendenwervels. Achter de lendenwervels zit het heiligbeen, deze vormt een verbinding van de wervelkolom met het bekken. Helemaal aan de achterzijde vinden we de staartwervels waar ongeveer twintig stuks van aanwezig zijn. Tussen de wervels zitten een soort stootkussens, de tussenwervelschijven. Bij mensen veroorzaken afwijkingen hiervan problemen zoals een hernia. Bij paarden zijn dergelijke problemen eigenlijk niet bekend.

 

De wervels van de hals en ook van de staart kunnen relatief grote bewegingen maken maar de wervels van de rug en de lendenen bewegen veel minder. Deze wervels worden door de rugspieren vooral stabiel in positie gehouden. De rug is misschien het best te vergelijken met een boog die onder spanning staat, juist door deze constante spanning ontstaat stevigheid en is de rug stabiel.

 

Het hoofd speelt een belangrijke rol in de krachten die op de rug inwerken. Als het laag wordt gehouden, staat de gehele rug onder spanning. De boog is gespannen en dat geeft de rug dus juist stabiliteit. Ook kan de rug dan relatief gemakkelijker worden bewogen. Als het hoofd omhoog wordt gebracht verliest de boog zijn spanning en wordt de wervelkolom slap.

 

Als een paard rugproblemen heeft zijn de verschijnselen vaak niet eenduidig. Het paard heeft ongelijke bewegingen van de rug of een ongelijke lengte van de passen. Ook verzet bij het opzadelen of aansingelen of tandenknarsen kan een aanwijzing zijn voor rugpijn. Bokken, steigeren, niet willen verzamelen, niet goed achterwaarts kunnen gaan, het is soms moeilijk te onderscheiden of er echt sprake is van een rugprobleem of dat het een gedragsprobleem is. Omdat rugproblemen moeilijk objectief zijn te onderzoeken is het niet eenvoudig om een duidelijke oorzaak aan te wijzen. Dit heeft geleid tot een grote hoeveelheid alternatieve vormen van onderzoek en behandeling. Een aantal van deze behandelingen zijn erg waardevol gebleken voor de gezondheid van het paard maar helaas berust een even groot aantal diagnoses en behandelingen uitsluitend op de fantasie van de therapeut.

 

Hebben we dan helemaal geen houvast om de rugproblemen goed aan te pakken? Uit onderzoek is gebleken dat een slechts zeer geringe onregelmatigheid aan een van de benen duidelijk effect heeft op de bewegingen van de rug terwijl forse afwijkingen aan de manier van lopen veroorzaken. Bij een verdenking van een rugprobleem moeten daarom toch altijd eerst de benen nog eens goed worden onderzocht. Als kleine veranderingen in de beweging van de benen al grote veranderingen in de rug veroorzaken, zal dat natuurlijk ook gelden voor kleine veranderingen die door de inwerking van de ruiter ontstaan. Een verkeerde balans van de ruiter kan uiteindelijk chronische problemen veroorzaken in de rug van het paard. Zorg er daarom voor dat niet alleen het paard goed getraind is en een goede warming up doet voor het rijden maar zorg er voor dat jij als ruiter ook goed fit bent. Doe net als je paard voor het rijden een warming up. Je positie op het paard, ook aan het einde van de rit als zowel ruiter als paard moe beginnen te worden, is belangrijk voor de stabiliteit van de rug van zowel ruiter als paard.