Koliek 2

Een paard met koliek is onrustig en staat vaak te schrapen met zijn hoeven. Soms slaat hij met zijn achterbenen in de richting van zijn buik. Ook kan hij gaan liggen en rollen van de pijn. Paarden met koliek zweten vaak. Hun polsfrequentie is te hoog en de normale geluiden van de darmen zijn afwezig of afwijkend. In ernstige gevallen zijn de slijmvliezen te rood of zelfs blauwrood.

 

Koliek is eigenlijk een verzamelnaam voor alle soorten buikpijn. We onderscheiden daarbij zogenaamde valse en ware koliek wanneer de buikpijn veroorzaakt wordt door een aandoening buiten het maagdarmkanaal van het paard bijvoorbeeld als er bij een hengst een testikel in de balzak gedraaid is. Bij de merrie kennen we bijvoorbeeld de koliek veroorzaakt door een draaiing in de baarmoeder, wanneer de merrie drachtig is. Bij ware koliek ligt de oorsprong van de buikpijn in het maagdarmkanaal. Het paard heeft een gecompliceerd darmstelsel en een relatief kleine maag, met darmen van wel 23 meter lang, een dikke en een blinde darm die elk meer dan vijftig liter vloeistof kunnen bevatten. En al deze darmen zijn ook nog eens niet heel goed vastgemaakt in de buik. Meestal wordt de ware koliek veroorzaakt door kramp in de darmen of door ophopingen van gas of voedsel in het maagdarmkanaal. Bij ernstige koliek kunnen ook delen van de darmen gedraaid of afgesnoerd zijn. In het afgesloten darmdeel gaat de darminhoud gisten en doordat het bloed en de gifstoffen niet afgevoerd kunnen worden, zal de darm afsterven. Al na enkele uren kan op deze manier een darmbeschadiging ontstaan die niet meer hersteld kan worden. Het paard heeft erg veel pijn en zal na verloop van tijd in shock raken en sterven.

 

Als de hartfrequentie hoger is dan zestig slagen per minuut en de normale darmgeruisen afwezig zijn, is de situatie ernstig. De dierenarts zal dan een inwendig onderzoek verrichten om een indruk te krijgen van de ligging van de darmen en de ernst van de koliek. Eventueel wordt er een maagsonde ingebracht om overtollig gas of vocht af te voeren. Indien de koliek met medicamenten te behandelen is, zal de dierenarts het paard een injectie geven maar als de koliek veroorzaakt wordt door een verkeerde ligging van de darmen of door een draaiing in de darm kan alleen een operatie nog voor verbetering zorgen.

 

Wat kun je doen om je paard te beschermen tegen koliek?

Laat het gebit regelmatig controleren. Bij tandproblemen kan het paard soms minder goed kauwen en zal het hooi niet voldoende klein gemaakt in de darm aankomen.

Lintwormen kunnen soms koliek veroorzaken. Ze zijn niet op te sporen met mestonderzoek. Behandel je paard daarom met een hiervoor geschikte wormkuur in voor en najaar.

Zorg dat de weides niet al te kort worden afgegraasd. De paarden zullen dan te veel zand binnen kunnen krijgen wat ook weer koliek kan veroorzaken. Wil je controleren op zand, neem dan een beetje ontlasting van je paard, doe het in een plastic zakje en voeg wat water toe. Vervolgens los je de mestbal op en schud je het zakje. Als er beneden in het zakje zand te zien of te voelen is heeft het paard te veel zand in zijn maagdarmkanaal.

Zorg voor voldoende schoon en fris drinkwater dat niet te koud mag zijn

Geef niet teveel brokken en granen, maar vooral hooi van goede kwaliteit met voldoende structuur

Geef liever acht keer per dag een beetje eten dan een keer een grote hoeveelheid.

Voorkom plotseling veranderingen in het dieet. Een paard is een dier van regelmaat. De helft van de gevallen van koliek met verstopping ontstaan binnen een week na verandering van voer.

Zorg voor een goede maagdarmflora. Er zijn producten in de handel die het paard op een natuurlijke manier helpen met zijn vertering.

Zorg voor regelmatig werk. Laat je paard niet de ene dag volop werken en vervolgens meerdere dagen niets doen.